Sackville Street

Dublińska główna arteria komunikacyjna, O’Connell Street, jest długa na 500 metrów, a jej szerokość waha pomiędzy  46 a 49 metrami. Mimo że nie poraża wielkością, ma ciekawą przeszłość. W wieku XVII była to wąska droga i nazywała się Drogheda Street. Z czasem została poszerzona i pod koniec wieku XVIII zmieniono jej nazwę na Sackville Street ku czci angielskiego przywódcy politycznego, reprezentanta korony brytyjskiej w Irlandii, Lionela Sackville. W roku 1924 nazwę ulicy zmieniono na obecną, aby upamiętnić Daniela O’Connell, irlandzkiego polityka i przywódcę narodowego. 

Niestety, dziś O’Connell Street, nie cieszy się najlepszą reputacją, o czym pisałam tutaj, jednak wciąż ma szczególne miejsce w sercu wszystkich Irlandczyków. Ulica wciąż jest postrzegana za centrum miasta, to tu miały miejsce ważne wydarzenia w historii Irlandii. W roku 1913 rozgrywał się tu strajk podjęty przez 20 tysięcy irlandzkich robotników, znany szerzej w historii jako Dublin Lock-Out. Była to największa akcja industrialna w irlandzkiej historii, dzięki której między innymi powstały związki zawodowe.

W roku 1916 w irlandzkiej historii doszło do walk o niepodległość od korony brytyjskiej, znane jako Powstania Wielkanocne. Na Sackville Street znajdowała się kwaterą główna powstańców, którą był Budynek Poczty Głównej (GPO). Został on spalony, jedynie jego fasada ocalała. Odbudowany kilka lat później, z pozostawionymi śladami kul we frontowych kolumnach oryginalnej budowli, dziś jest niemym i masywnym symbolem tamtych wydarzeń.

Nieco później, na ulicy Sackville odbywały się walki w czasie Irlandzkiej Wojny Domowej (1922-23) a w roku 1966 wysadzono znajdującą się na niej kolumnę, przedstawiającą brytyjskiego generała Nelsona.

Orszaki pogrzebów państwowych zazwyczaj przechodzą tą ulicą, kierując się do największego i historycznego cmentarza dublińskiego Glasnevin Cementary. Każdego roku na ulicy O’Connell odbywają się obchody upamiętniające Powstanie Wielkanocne, a 17 marca przechodzi parada świętego Patryka. Ponadto ulica jest świetnym miejscem na różnego rodzaju wiece, protesty itp. A na co dzień jest przede wszystkim główną magistralą dublińskich autobusów miejskich.

Za czasów wspomnianego już Powstania Wielkanocnego, ulica nazywała się jeszcze Sackville Street. W roku 2016 Irlandia hucznie obchodziła stuletnia rocznicę Powstania, w którego trakcie zginęło 485 osób, z czego 262 osoby cywilne. Zeszły rok był bogaty w tematyczne imprezy, wystawy, koncerty, przedstawienia i różnorodne projekty. O jednym z tych projektów dowiedziałam się przypadkowo, będąc po prostu o odpowiednim czasie w odpowiednim miejscu. Odwiedzając moje ulubione dublińskie Ogrody Botaniczne, poszłam jak zwykle do tamtejszego visitor’s centre, które ma zazwyczaj ciekawe wystawy na piętrze. Nie wiedziałam jak wspaniała gratka mnie czekała tym razem. Znalazłam się na wystawie Sackville Street Project. Przedstawione na niej było 262 domy, które miały reprezentować 262 osoby zabite w Powstaniu.

W projekt angażowały się szkoły, artyści, ale też każdy, kto miał ochotę. Materiały i technika wykorzystana do zrobienia prac były dowolne. Założono, że 262 domy zostaną zbudowane przez 262 grupy, oczywiście można było też budować samemu. Po zgłoszeniu się do projektu ochotnicy wybrali jedną osobę z listy ofiar, aby następnie na własną rękę dowiedzieć się o niej najwięcej. Każdy prowadził swoje własne badania, sięgał do archiwów państwowych, bibliotek, muzeów itp. Czytałam o dziewczynce, która wybrała osobę z listy ofiar, kierując się jedynie jej nazwiskiem – było ono takie samo jak nazwisko panieńskie jej mamy. W trakcie zgłębiania biografii tej osoby dziewczynka odkryła, że w sumie jest jej daleką krewną.

Po wykonaniu domu jego autorzy dodawali krótką notkę informacyjną dotyczącą jego „mieszkańca”.  Nie o każdej ofierze udało się dowiedzieć czegoś więcej oprócz wieku, wtedy to autorzy domów, tworzyli wyimaginowane biografie, opisując swoje wyobrażenia na temat tej osoby, opisując jaka była i co lubiła robić.

Mnie idea projektu bardzo się spodobała. A Wam?

A teraz najważniejsze, zobaczcie niektóre z tych domów: